Chiều ngày 18/7, Đoàn công tác của Bộ LĐ-TB&XH do Thứ trưởng Lê Văn Thanh làm trưởng đoàn có cuộc làm việc với UBND TPHCM về tình hình triển khai thực hiện các chính sách pháp luật về lao động, việc làm, bảo hiểm thất nghiệp; đặc biệt là tình hình triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/03/2022 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn thành phố.
Báo cáo Đoàn công tác, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH TPHCM Nguyễn Văn Lâm cho biết, TPHCM dự kiến có 1.097.865 người được nhận hỗ trợ tiền thuê nhà theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg với số tiền 1.777 tỷ đồng. Tuy vậy, đến nay, Bảo hiểm xã hội chỉ mới xác nhận được cho hơn 683.000 lao động và giải ngân được hơn 12.000 lao động với số tiền 6,7 tỷ đồng.
Theo ông Lâm, nguyên nhân TPHCM triển khai việc hỗ trợ chậm vì số lượng người lao động thuộc diện hưởng chính sách quá lớn, cần có sự chuẩn bị kỹ về nhân sự, kinh phí. Do yêu cầu người sử dụng lao động phải đảm bảo chính xác, minh bạch về đối tượng và điều kiện hưởng hỗ trợ nên cần có nhiều thời gian để rà soát kỹ về tính chính xác của thông tin liên quan đến tình trạng nhà ở của người lao động.
Chưa có sự thống nhất giữa các tỉnh, thành phố trong việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà đối với trường hợp doanh nghiệp có nhiều chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh với lý do người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tại nơi đặt trụ sở chính, không cùng tỉnh, thành phố với chi nhánh công ty.
Trong thời gian qua, Bộ Công an có chỉ đạo Công an các tỉnh, thành phối hợp với ngành lao động triển khai nhưng yêu cầu của ngành Công an, UBND cấp huyện khi tiếp nhận hồ sơ của doanh nghiệp phải lập danh sách người lao động có thêm thông tin không thuộc quy định của Quyết định 08/2022/QĐ-TTg như họ tên cha, mẹ của người lao động, tình trạng đăng ký cư trú để chuyển lại cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Do đó, cần có sự thống nhất giữa Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Công an để các địa phương nhanh chóng giải ngân cho người lao động.
Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH kiến nghị Bộ LĐ-TB&XH ban hành văn bản hướng dẫn, đốc thúc các địa phương thực hiện đúng Quyết định 08/2022/QĐ-TTg về việc nơi tiếp nhận hồ sơ là nơi đặt trụ sở chính hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm sản xuất, kinh doanh, không phụ thuộc nơi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Kiến nghị khác với cơ quan quản lý ngành tại Trung ương là chỉ đạo BHXH Việt Nam hướng dẫn cơ quan bảo hiểm các tỉnh, thành phố trong việc tách danh sách xác nhận tham gia bảo hiểm xã hội đối với các trường hợp doanh nghiệp có chi nhánh công ty hoạt động ở nhiều tỉnh, thành để thuận lợi trong việc kiểm soát vấn đề chi hỗ trợ, tránh bị trùng lặp.
Trao đối với Bộ Công an về việc tiếp nhận dữ liệu người lao động được hỗ trợ tiền thuê nhà thực hiện đúng quy định, không yêu cầu thêm thông tin, quy định để tạo điều kiện giải ngân nhanh.
Qua nghe báo cáo và kiến nghị của các quận, huyện về những vướng mắc khi triển khai việc hỗ trợ, Thứ trưởng Lê Văn Thanh yêu cầu TPHCM cần đẩy nhanh hơn nữa việc giải ngân hỗ trợ; đơn giản hóa thủ tục, rà soát nhanh hồ sơ hưởng hỗ trợ để nhiều lao động được tiếp cận chính sách. TPHCM có số lượng lao động lớn nên việc triển khai chậm cũng có nhiều nguyên nhân khách quan.
Về những thắc mắc của đại diện các quận, huyện tại TPHCM về việc khó xác định nơi thuê nhà, nơi đóng Bảo hiểm xã hội, ông Thanh nhấn mạnh: "Chỉ cần xác định người lao động đang làm việc ở doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM, có tham gia BHXH và có thuê nhà là được hỗ trợ, không quan trọng họ đóng BHXH ở tỉnh nào hay thuê nhà ở đâu".
Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH đề nghị các địa phương nghiên cứu thật kỹ Quyết định 08/2022/QĐ-TTg để hiểu đúng những hướng dẫn trong việc hỗ trợ người dân, tránh việc hiểu chưa đúng rồi triển khai theo hướng phức tạp. Lao động chỉ cần đang thuê nhà, đang tham gia bảo hiểm (dù doanh nghiệp đang nợ bảo hiểm) vẫn thuộc đối tượng hỗ trợ.
"Thủ tục hỗ trợ theo Quyết định 08/2022/QĐ-TTg rất đơn giản nhằm đưa tiền hỗ trợ sớm đến tay người dân. Đây là chính sách rất ý nghĩa, giúp người lao động nhận thấy sự quan tâm của Chính phủ trong việc giữ chân người lao động, khôi phục sản xuất sau đại dịch Covid-19", Thứ trưởng Lê Văn Thanh khẳng định.
Ông Thanh yêu cầu TPHCM cần giải ngân nhanh, hoàn thiện việc hỗ trợ trong tháng 8. Ngoài ra, cần có kênh thông tin để người dân phản ánh về việc thuộc diện hưởng chính sách nhưng không nhận được hỗ trợ. Quá trình thực hiện hỗ trợ có vướng mắc có thể trao đổi ngay với Bộ LĐ-TB&XH để giải quyết cho người dân.